Nguồn gốc của mô hình nến Nhật
1 thanh nến bao gồm giá đóng – giá mở – giá cao nhất – giá thấp nhất, hợp lại để thể hiện chuyển động của giá cả. Nến có thân trắng (hoặc xanh, hoặc màu khác tuỳ chỉnh) thể hiện chuyển động giá tăng; nến có thân đen (hoặc đỏ) thể hiện chuyển động giá giảm.
Toàn bộ chiều dài cây nến thể hiện vùng giá mà thị trường đã dao động trong thời gian hình thành cây nến. Thân nến là khoảng cách giữa giá thời điểm mở cửa và giá thời điểm đóng cửa.
Nhìn hình dưới là con đường chuyển động của giá trong 1 thanh nến:
Rõ ràng biểu đồ nến cho ta biết nhiều thông tin hơn, do đó thường được sử dụng trong phân tích kỹ thuật so với các loại biểu đồ khác.
Việc đọc hiểu và thấy được câu chuyện của thị trường đằng sau những thanh nến sẽ giúp Trader có được 1 góc nhìn rất rõ ràng, từ đó đưa ra các quyết định giao dịch chính xác hơn. Đó cũng là mục tiêu của các price action Trader – nhà giao dịch theo hành động giá.
Nến Nhật có thể được chia thành 4 nhân tố, trong đó mỗi nhân tố đại diện cho 1 góc nhìn khác nhau của hành vi thị trường hiện tại và tâm lý của những người đang tham gia thị trường.
Sức mạnh của thanh nến
Hãy tưởng tượng thị trường giống như 1 trận chiến giữa người mua và người bán. Người mua kỳ vọng giá tăng nên có hành vi mua vào, ngược lại người bán kỳ vọng giá giảm và có hành động bán ra (bán khống). Nếu 1 trong 2 phe mạnh hơn (có nhiều động lực mua/bán hơn phe còn lại, không phải đông hơn), thị trường sẽ tăng lên hoặc giảm đi cho tới khi phe còn lại cảm thấy mức giá đủ cao/đủ thấp để bán xuống/mua lên, khi đó thị trường sẽ đạt cân bằng hoặc đảo chiều.
Bảng trên đánh giá sức mạnh của từng thanh nến, để ý sức mạnh sẽ được quyết định bằng chiều dài của thân nến, thân nến càng lớn, sức mạnh càng cao. Khi thân nến đạt mức nhỏ nhất, tức giá mở gần bằng giá đóng, thị trường đang ở mức trung lập, tức là phân vân chưa xác định được hướng đi.
– Các cây nến tăng có thân dài, cho thấy lực mua đang cao hơn và hành động tăng giá đang diễn ra nhanh và mạnh;
– Nến chiều dài của thân nến tăng dần, xu hướng đang tăng tốc và sẽ còn khả năng tiếp diễn;
– Nếu chiều dài của thân nến giảm dần, xu hướng đang đi đến điểm kết thúc do sức mạnh của 2 phe bắt đầu ngang bằng nhau;
– Chiều dài thân nến ổn định tức xu hướng hiện tại đang ổn định;
– Nếu thị trường từ các nến tăng dài đột ngột chuyển sang các nến giảm dài, nó cho thấy sự thay đổi đột ngột của động lực và sự đảo chiều sắp diễn ra.
Các mô hình nến đảo chiều và cơ bản thường được dùng nhất
- Mô hình Cây búa (Hammer)
Mô hình Cây búa được tạo ra khi giá mở, giá cao, và giá đóng gần bằng nhau. Ngoài ra, phần bóng nến dưới dài gấp đôi so với phần thân nến. Khi mức giá cao và giá đóng bằng nhau, một cây nến Hammer tăng giá được hình thành mạnh mẽ bởi vì thị trường có thể đẩy giá cao hơn giá mở cửa.
Ngược lại, khi giá mở và giá cao bằng nhau, mô hình Hammer được coi là ít tăng, không thể quay trở lại mức giá mở cửa.
Bóng nến dưới dài hơn ngụ ý rằng thị trường đã thử nghiệm để tìm vùng hỗ trợ và khi tìm thấy khu vực hỗ trợ, giá bắt đầu được đẩy cao hơn, gần mức giá mở cửa. Do đó, xu hướng giảm giá đã bị từ chối.
Nhìn vào minh họa phía trên bạn sẽ thấy nên Hammer chỉ phát huy tác dụng khi có điều kiện đi kèm. Đặc biệt, màu sắc nến không làm thay đổi chức năng của Hammer. Có bốn biến thể tương tự của nến Hammer bao gồm:
-
Mô hình Búa ngược (Inverted Hammer)
Sự hình thành nến Inverted Hammer xảy ra chủ yếu ở điểm dưới cùng của xu hướng giảm và có thể đóng vai trò như một cảnh báo về một sự đảo ngược giá.
Mô hình Búa ngược được tạo ra khi giá mở, giá thấp, và giá đóng gần bằng nhau. Ngoài ra, nó có một bóng nến trên dài ít nhất gấp đôi chiều dài của thân nến.
Khi mức giá thấp và giá mở là như nhau, nến Búa ngược tăng giá được hình thành và nó được coi là dấu hiệu tăng mạnh hơn so với khi giá thấp và giá đóng bằng nhau.
Sau một xu hướng giảm dài, sự hình thành của Inverted Hammer nghĩa là thị trường tăng vì giá đang do dự di chuyển xuống dưới bằng cách tăng đáng kể trong ngày.
-
Dragonfly Doji (nến doji chuồn)
Nến đầu tiên thuộc trong nhóm anh em họ hàng nhà Doji chính là Dragonfly Doji. Nhân nói về mẫu nến này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về nến doji trước đã nhé.
Nến Doji là một trong những mô hình đảo chiều phổ biến nhất không chỉ vì giá trị hiệu quả chúng mang lại, mà còn vì hình dáng đặc biệt, rất dễ nhận ra. Với phần thân nến bị co lại nằm ở giữa cho thấy giá đóng cửa và mở cửa đều bằng nhau, nên trông chúng giống như 1 cây thánh giá vậy. Doji thường xuất hiện sau một động thái giảm giá hoặc tăng giá kéo dài, hoặc đôi khi là trong thị trường đi ngang.
Sở dĩ có điều đó là bởi xét về mặt tâm lý, doji thể hiện sự phân vân giữa phe mua và phe bán, khi mẫu nến này được hình thành thể hiện sự giằng co của phe tăng giá lẫn phe giảm giá.
Cũng chính vì lẽ đó, doji không chỉ xuất hiện ở cuối xu hướng giảm mà chúng còn xuất hiện cả ở xu hướng tăng. Điều này cũng dễ hiểu bởi sau 1 xu hướng tăng hoặc giảm dài hạn, phe thắng thế bắt đầu có dấu hiệu mệt mỏi. Chính vì thế, đã tạo ra sự lưỡng lự, nên khi doji xuất hiện cho thấy thị trường có dấu hiệu cần nghỉ ngơi. Và đây cũng là dấu hiệu thị trường rất có thể sẽ tìm cách thiết lập 1 xu hướng mới.
-
Mô hình Người treo cổ (Hanging man)
Sự hình thành nến Hanging man được xem như một dấu hiệu giảm giá. Mô hình này xảy ra chủ yếu ở đầu các xu hướng tăng và có thể đóng vai trò là một cảnh báo về khả năng đảo chiều xuống. Mô hình Người treo cổ được tạo ra khi giá mở, giá cao và giá đóng gần bằng nhau.
Ngoài ra, có một bóng nến dưới dài hơn, ít nhất gấp đôi chiều dài của thân nến. Sau một xu hướng tăng dài, sự hình thành của mô hình Người treo cổ giảm giá là vì giá đang do dự bằng cách giảm đáng kể trong ngày.
-
Mô hình Nhấn chìm tăng (tăng giá engulfing)
Mô hình nến tăng giá Engulfing là một mô hình đảo chiều tăng, thường xảy ra ở phần đáy của một xu hướng giảm.
Mô hình bao gồm hai nến:
Nến giảm giá nhỏ hơn (Ngày 1)
Nến tăng giá lớn hơn (Ngày 2)
Phần thân của nến giảm giá Ngày 1 thường nhỏ hơn và có thể được chứa trong phần thân của nến tăng giá Ngày 2. Vào ngày 2, thị trường có khoảng trống và đi xuống;
Tuy nhiên, những con gấu không đi được rất xa trước khi những con bò đực tiếp quản và đẩy giá cao hơn, lấp đầy khoảng trống và đẩy giá vượt qua mức mở cửa của ngày hôm trước.
-
Mô hình Đường xuyên tăng (Piercing line)
Mô hình Piercing line được xem như một mô hình nến đảo chiều tăng, tương tự như Mô hình tăng giá Engulfing.
Có hai thành phần:
nến giảm giá (ngày 1)
nến tăng giá (ngày 2)
Mô hình Đường xuyên tăng xảy ra khi một nến tăng giá vào ngày 2 đóng cửa với mức giá trên mức giữa của nến giảm giá ngày 1.
Thường có một khoảng cách đáng kể giữa giá đóng cửa nến đầu tiên và giá mở nến thứ 2. Nó cho thấy sức mua mạnh vì giá được đẩy lên hoặc cao hơn mức giá trung bình của ngày hôm trước.
-
Mô hình Sao Mai (Morning star)
Mô hình Morning Star bao gốm:
nến giảm giá lớn (ngày 1)
nến tăng giá nhỏ hoặc giảm giá (ngày 2)
nến tăng giá lớn (ngày 3)
Vào ngày 1, xu hướng giảm giá thường tạo ra mức thấp mới.
Ngày thứ 2 bắt đầu với một khoảng cách giảm xuống, tuy nhiên, giá không bị đẩy thấp hơn nhiều. Nến ngày 2 khá nhỏ và có thể tăng, giảm hoặc trung tính.
Ngày thứ 3 bắt đầu với một khoảng cách tăng lên và thị trường có thể đẩy giá lên cao hơn nữa, loại bỏ những tổn thất của ngày 1.
Diễn biến tâm lý mẫu mô hình Sao Mai
Mô hình Morning Star bắt đầu với một nến giảm dài cho thấy bên bán hiện đang kiểm soát tình hình và vẫn tiếp tục đẩy giá xuống trên đà hưng phấn. Tuy nhiên, thị trường bắt đầu lưỡng lự, một số người trong cuộc chốt lời, một số người ngoài cuộc bắt đầu tham gia mua, một số người khác lại e dè và không muốn giao dịch. Lúc này thị trường cân bằng, tạo ra một cây nến thân ngắn, chưa thể tiếp tục xu hướng giảm mạnh.
Tiếp tục, lực mua mới xuất hiện, nhiều người bán đã chuyển sang phe mua tạo ra áp lực đẩy giá lên cuối cùng đóng cửa ở mức cao cho thấy bên mua đã vùng lên để làm chủ tình thế. Cũng chính tại lúc này, nhiều người vào lệnh bán ở nến số 1 và số 2 đã chịu một khoản lỗ kha khá. Khi một số người phải cắt lỗ, thậm chí chuyển qua bên mua, giá sẽ tăng lên và hỗ trợ thị trường đảo chiều.
-
Mô hình Ba chàng lính trắng (Three white soldiers)
Mô hình Three white soldiers xảy ra trong ba ngày, bao gồm các nến dài màu xanh lá cây (hoặc trắng) liên tiếp với bóng nến nhỏ. Giá mở và giá đóng của nến đứng sau dần dần cao hơn nến ngày hôm trước.
Đó là một tín hiệu tăng rất mạnh xảy ra sau một xu hướng giảm, và cho thấy một sự gia tăng ổn định của áp lực mua.
-
Mô hình Nhấn chìm giảm (giảm giá engulfing)
Mô hình bao gồm hai nến:
nến tăng giá nhỏ hơn (ngày 1)
nến giảm giá lớn hơn (ngày 2)
Phần thân nến ngày 1 có thể được chứa trong thân nến giảm giá ngày 2. Thị trường tăng giá vào ngày 2;
Tuy nhiên, giá không được đẩy cao nhiều trước khi bị đẩy xuống thấp hơn, xuống dưới mức mở cửa của ngày hôm trước (xem như một dấu hiệu giảm giá).
-
Mô hình Sao Hôm (Evening star)
Mô hình bao gồm ba nến: nến tăng giá lớn (ngày 1), nến tăng giá nhỏ hoặc nến giảm giá (ngày 2), nến giảm giá lớn (ngày 3). Vào ngày 1, những đỉnh cao mới được tạo ra.
Ngày thứ 2 bắt đầu với một khoảng cách tăng lên; tuy nhiên, giá không được đẩy cao hơn nhiều. Ngày 3 bắt đầu với một khoảng cách giảm, (tín hiệu giảm giá) và giá có thể bị đẩy xuống thấp hơn nữa, thường loại bỏ các mức tăng của Ngày 1.
-
Mô hình nến Doji
Mô hình nến Doji thường được tìm thấy ở phần đáy và đỉnh của các xu hướng và do đó được coi là một dấu hiệu có thể đảo ngược hướng giá, nhưng Doji cũng có thể được xem như là một mô hình tiếp tục.
Doji được hình thành khi giá mở cửa và giá đóng cửa bằng nhau.
Sau khi mở, giá được đẩy cao hơn chỉ để giá bị từ chối và đẩy thấp hơn. Tuy nhiên, thị trường không thể giữ giá thấp hơn, và sau đó đẩy giá trở lại giá mở cửa.
-
Mô hình Giảm giá ba bước (Falling three methods)
Các mô hình hình thành ba phương pháp được sử dụng để dự đoán sự tiếp tục của một xu hướng hiện tại, có thể là xu hướng giảm hoặc tăng.
Mô hình giảm giá được gọi là mô hình Giảm giá ba bước và được hình thành từ một phần thân nến màu đỏ dài, theo sau là ba thân nến nhỏ màu xanh lá cây và một thân nến màu đỏ khác.
Những ngọn nến màu xanh lá cây có thể được chứa trong phạm vi của các nến đỏ giảm giá. Mô hình này cho các nhà giao dịch thấy rằng những người mua không có đủ sức mạnh để đảo ngược xu hướng.
-
Mô hình Tăng giá ba bước (Rising three methods)
Mô hình tăng giá là điều ngược lại, được gọi là mô hình nến Tăng giá ba bước. Mô hình bao gồm ba nến màu đỏ ngắn được kẹp trong phạm vi của hai nến xanh lá cây dài.
Mô hình Tăng giá ba bước cho thấy một điều rằng mặc dù có một số áp lực bán, người mua vẫn giữ quyền kiểm soát thị trường.
